Όταν ο ιδρυτής των Ikea, Ingvar Kamprad, πέθανε σε ηλικία 91 ετών, κατείχε την 8η θέση στον Δείκτη Δισεκατομμυριούχων του Bloomberg, καθώς είχε τον έλεγχο μίας περιουσίας ύψους 58,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Τώρα, όλος αυτός ο πλούτος θα διασκορπιστεί, σύμφωνα με το Bloomberg, εξαιτίας μίας ιδιαίτερης διάρθρωσης που είχε σχηματιστεί από τον Σουηδό δισεκατομμυριούχο, προκειμένου να εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη ανεξαρτησία και διατήρηση τής ιδέας του Ikea.
Ο Kamprad αντέκρουε τη διάκρισή του ως ενός από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον πλανήτη, καθώς εδώ και δεκαετίες είχε δώσει τον έλεγχο της μεγαλύτερης εταιρίας επίπλων σε ένα δίκτυο ιδρυμάτων και εταιριών χαρτοφυλακίου.
Οι κληρονόμοι του Kamprad δεν θα έχουν άμεσο έλεγχο της επιχείρησης. Κληρονομούν μία πιο «φτωχή» περιουσία που προέρχεται από τον οικογενειακό όμιλο Ikano, μία σειρά χρηματοοικονομικών, κατασκευαστικών και κτηματομεσιτικών επιχειρήσεων, αλλά και εταιριών λιανικού εμπορίου, συνολικής αξίας περίπου 10 δισ. δολαρίων το 2016.
Όσον αφορά στην Ikea, έχει δοθεί αλλού ο έλεγχος των καταστημάτων και αλλού του εμπορικού σήματος.
Ειδικότερα, τα περισσότερα καταστήματα Ikea ανήκουν στο Ίδρυμα Stichting Ingka, έναν ολλανδικό οργανισμό με καθορισμένο στόχο τις δωρεές σε φιλανθρωπίες και την «υποστήριξη της καινοτομίας» στο design, σύμφωνα με το καταστατικό του.
Το πλάνο που σχεδιάστηκε από τον Kamprad τη δεκαετία του 1980, εξασφαλίζει πως η εταιρία με έδρα τη Σουηδία, παραμένει εκτός του άμεσου ελέγχου της οικογένειας.
Τα εμπορικά σήματα, το brand και το concept της εταιρίας τέθηκαν υπό τον τελικό έλεγχο του Ιδρύματος Interogo, με έδρα το Λιχτενστάιν, του οποίου η θυγατρική, η Inter Ikea, είναι ο παγκόσμιος δικαιοπάροχος (franchisor) της Ikea.
«Το Interogo διοικείται από ένα Συμβούλιο του Ιδρύματος, αποτελούμενο από τουλάχιστον δύο μέλη, και ένα Εποπτικό Συμβούλιο, που αποτελείται από επτά μέλη», ανέφερε ο διευθυντής επικοινωνίας του ιδρύματος, προσθέτοντας πως τα μέλη της οικογενείας Kamprad στα Εποπτικά Συμβούλια «ήταν και θα είναι πάντοτε μειοψηφία».
Σημειώνεται, ακόμα, πως παρόλο που ονομάζεται ίδρυμα, η αποστολή του Stichting Ingka είναι μόνο εν μέρει φιλανθρωπική. Το καταστατικό του επιτρέπει την επανεπένδυση των κερδών στην εταιρία, σύμφωνα με τον Per Heggenes, διευθύνοντα σύμβουλο του Ikea Foundation. Το ίδρυμα είναι ο ιδιοκτήτης του εαυτού του, οπότε κανένα από τα μέλη της οικογένειας Kamprad δεν έχει μετοχές.
Η παραπάνω διάρθρωση σχεδιάστηκε για να εξασφαλίσει πως η Ikea, με τη σημερινή της μορφή, θα συνεχίσει να υφίσταται και μετά τον θάνατο του ιδρυτή της. Ειδικοί υποστηρίζουν πως η έμφαση έχει δοθεί στη συνέχιση, καθιστώντας αδύνατο για ένα μόνο άτομο, είτε πρόκειται για κάποιον διευθυντή είτε για έναν κληρονόμο, να αναλάβει τον έλεγχο μετά τον θάνατο του Kamprad.
Ο Δείκτης Δισεκατομμυριούχων του Bloomberg είχε αποδώσει την περιουσία στον Kamprad, αναγνωρίζοντας τον ρόλο του ως ιδρυτή που διατηρεί τον έλεγχο ολόκληρης της δομής.
Ο Heggenes είχε δηλώσει στο Bloomberg το 2012 πως ο Kamprad «δεν ενδιαφερόταν για τα χρήματα. Αυτό είναι σαφές από τον τρόπο με τον οποίο διαμόρφωσε την ιδιοκτησία (της εταιρίας)».
Με πληροφορίες από Bloomberg