Τρίτη ηλικία και κοινωνία
Δυστυχώς, συχνά οι ηλικιωμένοι αντιμετωπίζονται ως βάρος από το οποίο πρέπει να απαλλαγούμε, παρά ως ένα σημαντικό και πολύτιμο κομμάτι της κοινωνίας.
Είναι γνωστό ότι ο πληθυσμός του πλανήτη γερνάει. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) μάλιστα, μεταξύ του 2000 και του 2050, ο αριθμός των ανθρώπων που είναι μεγαλύτεροι των 60 ετών, αναμένεται να διπλασιαστεί. Το 2050 εκτιμάται ότι 1 στους 5 ανθρώπους του πλανήτη μας θα είναι πάνω από 60 χρονών και ότι το 80% από τους ανθρώπους αυτούς της Τρίτης Ηλικίας θα ζουν σε χώρες με μέτριο ή φτωχό κατά κεφαλήν εισόδημα. Καμία κυβέρνηση και κανένας Οργανισμός δεν δικαιούται να παραβλέψει αυτά τα νούμερα, που αποτελούν μία σαφή πραγματικότητα, αντίθετα χρειάζεται να ληφθούν μέτρα ώστε οι ηλικιωμένοι να ζουν καλύτερα και οι κοινωνίες να καταφέρνουν να επωφελούνται από εκείνους αντί να επιβαρύνονται.
Από τι εξαρτάται το πώς θα γεράσουμε;
Αυτό που πρέπει να γίνει κατανοητό είναι ότι ο κάθε ηλικιωμένος είναι διαφορετικός και σίγουρα έχει προσωπικές ανάγκες και δυνατότητες. Υπάρχουν γιαγιάδες που συναγωνίζονται τις 30χρονες εγγονές τους και άλλες που χρειάζονται βοήθεια για να φέρουν σε πέρας ακόμα και απλές καθημερινές δραστηριότητες, όπως το να πλύνουν το πρόσωπό τους το πρωί ή να φάνε το γεύμα τους. Αναρωτιόμαστε εύλογα από τι εξαρτάται το πώς θα γεράσουμε και το πώς θα είμαστε όταν θα βρισκόμαστε στην Τρίτη Ηλικία. Οι ειδικοί εξηγούν ότι παίζουν ρόλο πολλοί παράγοντες, που συμπεριλαμβάνουν τις συνήθειες του κάθε ανθρώπου (π.χ. κάπνισμα, σωματική άσκηση κ.ά.), τις ασθένειες που έχει εμφανίσει (π.χ. Πάρκινσον), τα γονίδιά του (τη γενετική του προδιάθεση δηλαδή), τα προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την προχωρημένη ηλικία (π.χ. πόνοι στα γόνατα ή στις αρθρώσεις), το σπίτι και το περιβάλλον στο οποίο ζει, τα μέσα μεταφοράς που έχει στη διάθεσή του, τις συσκευές βοήθειας και τεχνολογίας που έχει και τις κοινωνικές δομές, που προσφέρει η χώρα στην οποία ζει.
Τα μέτρα που χρειάζεται να ληφθούν
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ χρειάζεται να:
*Αλλάξουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε σε σχέση με τα γηρατειά και τους ανθρώπους της Τρίτης Ηλικίας.
*Δημιουργηθούν περιβάλλοντα φιλικά προς την Τρίτη Ηλικία.
*Προσαρμοστούν τα συστήματα υγείας στις ανάγκες των ηλικιωμένων.
*Αναπτυχθούν τα κατάλληλα συστήματα για τη μακρά και την κατάλληλη φροντίδα των ηλικιωμένων.
Εντάσσουμε ξανά τους ηλικιωμένους στην παραγωγική διαδικασία. Τους ονομάζουν και «ασημένιο τσουνάμι» επειδή ο αριθμός των ηλικιωμένων και μαζί οι ανάγκες αυτού του πιο ευαίσθητου κομματιού της κοινωνίας αυξάνονται. Οι κοινωνίες λοιπόν βλέπουν ότι επιβαρύνονται και δυσκολεύονται να φροντίσουν τα ηλικιωμένα μέλη τους. Αντίθετα, πολλοί επιστήμονες και άνθρωποι με κύρος, όπως o γενικός διευθυντής του ΠΟΥ Δρ. Tedros Adhanom Ghebreyesus, που μίλησε σε σχετικό μήνυμά του για την αξία των ηλικιωμένων συμπολιτών μας, τονίζουν πως το γεγονός ότι αυξάνονται οι άνθρωποι που περνάνε τα 60 παγκοσμίως, είναι ένας λόγος να γιορτάσουμε επειδή αυτό σημαίνει ότι όλο και λιγότεροι άνθρωποι πεθαίνουν νέοι από ασθένειες που μπορούν πλέον να προληφθούν.
Αυτό που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε εξηγούν είναι ότι οι ικανότητες, οι εμπειρίες και οι γνώσεις, που έχουν αποκτήσει οι ηλικιωμένοι στη διάρκεια όλης τους της ζωής είναι πολύτιμες. Προσπαθώντας να τους εντάξουμε στην παραγωγική διαδικασία της κοινωνίας, ζητώντας τους να προσφέρουν εθελοντικά σε τομείς που δεν απαιτούν ρώμη, αντοχή και σύγχρονη τεχνογνωσία, αλλά εμπειρία και γνώση, τους κάνουμε να νοιώθουν χρήσιμοι και ζωντανοί και ταυτόχρονα βγαίνουμε όλοι κερδισμένοι. Πρόκειται για κάτι που έχουν ήδη λάβει υπόψη τους χώρες, όπως η Σιγκαπούρη και η Ιαπωνία και έχει έρθει η ώρα να το καταλάβουν και οι υπόλοιπες χώρες του πλανήτη: Οι ηλικιωμένοι δεν είναι ένα «ασημένιο τσουνάμι», αλλά ένα «ασημένιο δώρο».