Ποτέ δεν βλέπω ειδήσεις. Κανόνας. Καμιά φορά όμως ξεφεύγουμε από τους κανόνες. Εγώ ξέφυγα εχτές και είδα το ανείπωτο χάλι της πλατείας Αμερικής, που κάποτε λεγόταν πλατεία Αγάμων, και ράγισε η καρδιά μου.
Το αρχικό όνομα της πλατείας που βρίσκεται
στο μέσον της οδού Πατησίων, 2 χιλιόμετρα από την Ομόνοια και 2,5 από το τέρμα της οδού στα Άνω Πατήσια, ήταν «Ανθεστηρίων», καθώς, ως εξοχή της τότε Αθήνας, υπήρξε τόπος εορτασμού της Πρωτομαγιάς. Προς τα τέλη του 19ου αιώνα, όμως, επικράτησε να ονομάζεται «πλατεία Αγάμων» λόγω μιας παρέας αμετανόητων εργένηδων που σύχναζαν σε ένα συγκεκριμένο καφενείο της περιοχής κοντά στο σημείο όπου έκανε τέρμα ο ιπποτροχιόδρομος, το πρώτο μέσο μαζικής μεταφοράς της πρωτεύουσας.
Όπως γράφει ο Κ. Μπίρης στο βιβλίο Αι τοπωνυμίαι της πόλεως και των περιχώρων των Αθηνών, το 1877 ένα μέλος της παρέας «αποσκίρτησε» και παντρεύτηκε, όμως μετάνιωσε σχεδόν αμέσως και το επόμενο πρωί φόρτωσε τη γυναίκα του με τα πράγματά της σε ένα κάρο και την έστειλε πίσω στους γονείς της. Αυτό έγινε αμέσως πρώτο θέμα στην «Εφημερίδα των Κυριών», την οποία έβγαζε η Καλλιρρόη Παρρέν και η οποία είχε προτείνει ήδη να ψηφιστεί ένας νόμος που να φορολογεί όλους τους άγαμους άνδρες από τριάντα χρονών και πάνω, επειδή υπήρχαν πολλές ανύπαντρες γυναίκες που ήθελαν να κάνουν οικογένεια και δεν έβρισκαν γαμπρούς. Έχει καταγραφεί επίσης και μια διαμαρτυρία των αγάμων το 1893 στην πλατεία, όταν η κυβέρνηση επιχείρησε να τους φορολογήσει, με το επιχείρημα ότι οι παντρεμένοι πληρώνουν περισσότερους φόρους. Άλλη εκδοχή υποστηρίζει ότι το όνομά της το πήρε επειδή υπήρξε τόπος συνάντησης ανύπαντρων ζευγαριών. Όπως και να ‘χει, το 1927, με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, η πλατεία μετονομάστηκε σε «Αμερικής» προς τιμήν του φιλελληνικού κινήματος των ΗΠΑ κατά την Επανάσταση του 1821.
Κάποτε, σ’ αυτή την υπέροχη πλατεία, έπαιζαν ανέμελα παιδιά, η καμπάνα του Αγίου Ανδρέα καλούσε τους πιστούς για εκκλησίασμα, τα γύρω μαγαζιά έσφυζαν από χαρούμενα πρόσωπα και εκεί η καλημέρα και η καλησπέρα ήταν προτεραιότητα.
Η Δήμητρα, η Ελευθερία, Η Βαγγελία, ο Θοδωρής, ο Νίκος, ήταν το τακτικό καρέ του κουμ καν της Αλέκας. Η Λούση, η Τζούλια, η Μίτση, ο Μάκης, η Καίτη, ο Λευτέρης, ο Παναγιώτης, ο Γιώργος, η παρέα μου, περπατούσαμε στην Πατησίων αργά με τα παγωτά μας χαζεύοντας βιτρίνες και σχολιάζαμε με γέλια την Αρετή που ζήτησε σε χασαποταβέρνα νεσκαφέ γιατί έκανε δίαιτα…
.Μετά, ήρθε ο Κώστας στη ζωή μας και απλά, αλλάξαμε σπίτι μα όχι συνήθεις. Πάντα, το Πάσχα κοινωνούσαμε με την Έλλη στο ναό του Αγίου Ανδρέα. Η Πατησίων, η πλατεία Βικτωρίας, η Φωκίωνος Νέγρη και οι συγκεντρώσεις του κουμ καν ήταν οι ίδιες…
Πέρασαν τα χρόνια, κάποιοι χαθήκανε, κάποιοι άλλαξαν γειτονιές μα πάντα στην καρδιά μας τα Πατήσια ήταν ότι πιο αγαπημένο πέρασε από τη ζωή μας.
Εχτές, είδα σε δελτίο ειδήσεων τη σημερινή εικόνα της πλατείας και έκλαψα…. Μου ράγισε η καρδιά όπως νομίζω πως ραγίζει καθημερινά στους κατοίκους της άλλοτε κοσμικής περιοχής που σήμερα έχει εξελιχθεί σε μια σύγχρονη Καζαμπλάνκα, όπου συρρέουν χιλιάδες πρόσφυγες για να βρουν πλαστά χαρτιά ή έναν «οδηγό» που θα οργανώσει το παράνομο ταξίδι τους προς τη Γη της Επαγγελίας.
Πηγή πληροφοριών lifo